ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Σημαντικός παράγοντας της υγείας και της υγιεινής διατροφής

AΡΘΡΟ ΤΗΣ 

ΠΟΠΗΣ ΖΑΡΑΓΚΑ - ΚΟΡΟΒΕΣΗ 

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η υγεία είναι "η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας". Έτσι λοιπόν, η έννοια της υγείας δεν αφορά μόνο την ιατρική επιστήμη αλλά εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, όπως το περιβάλλον, η οικονομία, η εργασία και η σωστή διατροφή.

Πολιτική υγείας είναι το σύνολο των προσπαθειών που αποβλέπουν στην επίτευξη πλήρους φυσικής, πνευματικής και κοινωνικής ευεξίας. Εντάσσεται στις κοινωνικές πολιτικές και αποτελεί τμήμα των κρατικών πολιτικών κάθε χώρας, ενώ εξαρτάται τόσο από τις εν γένει πολιτικές δομές και την οικονομική κατάσταση μιας χώρας, όσο και από παραμέτρους όπως η προϋπάρχουσα γενικότερη κατάσταση υγείας του πληθυσμού, οι συνθήκες ζωής, οι διατροφικές συνήθειες, το περιβάλλον κ.α. 

Τη σημασία της σωστής-υγιεινής διατροφής, ανακάλυψαν οι άνθρωποι από αρχαιοτάτων χρόνων. Εκτός από τη σημασία της για την επιβίωση των ζώντων οργανισμών, εντόπισαν και τη συμβολή της στην πρόληψη και αντιμετώπιση ασθενειών. Αναφορές σε θέματα διατροφής επισημαίνονται από τις γραφές του Ομήρου, του Πλάτωνα και του Ιπποκράτη στην αρχαία Ελλάδα.

Η βελτίωση της ασφάλειας και η προστασία των πολιτών απέναντι στους κινδύνους που σχετίζονται με την υγεία, βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο της πολιτικής της Ε.Ε., για την οποία η προστασία της υγείας των πολιτών συνιστά υποχρέωση σύμφωνα με το άρθρο 152 της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, καθώς και με τη μεταρρυθμιστική συνθήκη της Ε.Ε. στις 19/10/2011 στη Λισαβόνα και η οποία προτείνει την ενίσχυση της πολιτικής σημασίας της υγείας.

Όταν μιλάμε για υγεία και υγιεινή διατροφή το μυαλό μας αυτόματα πηγαίνει στα προϊόντα εκείνα που δεν είναι επιφορτισμένα με λιπάσματα και διάφορα βελτιωτικά πρόσθετα ή στις διατροφικές συνήθειες και τις υγιεινές εκείνες επιλογές που έχουν σκοπό τους την πρόληψη του υπερβολικού βάρους, της παχυσαρκίας και των χρόνιων παθήσεων. Σταματά άραγε εδώ το ζήτημα της υγιεινής διατροφής ή μήπως πρέπει να εξετάσουμε και έναν άλλο πολύ σημαντικό παράγοντα το ...ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ;

Πώς είναι δυνατόν να θεωρούμε πως τρεφόμαστε υγιεινά όταν το περιβάλλον στο οποίο αναπτύσσονται τα ζώα, τα ψάρια, τα φρούτα και τα λαχανικά είναι μολυσμένο; Δε θα επεκταθώ, αλλά παραμένοντας σε δύο περιοχές της Αττικής θα επισημάνω πως ανάλογα προβλήματα υπάρχουν σε πολλές και διαφορετικές περιοχές της πατρίδας μας και πρέπει όλοι μας να ευαισθητοποιηθούμε και να αναλογιστούμε τις ευθύνες μας, είτε ως απλοί πολίτες, είτε ως εμπλεκόμενοι με οποιονδήποτε τρόπο στις κρατικές της πολιτικές.

Η ρύπανση, από τις παράνομες χωματερές και την ανεξέλεγκτη βιομηχανική δραστηριότητα, η οποία προκαλείται στον Ασωπό ποταμό και τα υπόγεια ύδατα που έχουν απλωθεί σε μεγάλη έκταση από τη Θήβα ως τα Οινόφυτα, την Αυλίδα και τον Ωρωπό, ενδέχεται να έχουν επηρεάσει τις διάφορες τροφές που έρχονται στο τραπέζι μας με τοξικές ουσίες, όπως το κοβάλτιο, το βάριο, το νικέλιο, το μαγγάνιο και το εξασθενές χρώμιο, μέσω της άρδευσης. Η μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα έχει σαν συνέπεια τη μόλυνση των πηγών, ακόμα και της Μαυροσουβάλας, από τις οποίες αντλεί και διαθέτει πόσιμο νερό η ΕΥΔΑΠ όταν τροφοδοτεί τη λίμνη του Μαραθώνα. 

Η ενδεχόμενη λειτουργία του ΧΥΤΑ Γραμματικού (λέω ενδεχόμενη γιατί μάλλον παρέρχεται με τους μακροχρόνιους αγώνες των κατοίκων αυτός ο κίνδυνος), θα είναι ένας σοβαρός επιβαρυντικός παράγων για τον Ευβοϊκό, καταστρέφοντας έτσι παραλίες και τουρισμό, αλλά κυρίως στερώντας μας όχι βέβαια τα φρέσκα, γιατί φρέσκα θα συνεχίσουν να είναι, αλλά τα υγιεινά και τόσο απαραίτητα ειδικά για τα μικρά παιδιά ψάρια! Χωρίς να ξεχάσουμε πως ό,τι ισχύει για τη μόλυνση των λαχανικών από τον Ασωπό το ίδιο θα ισχύει και για τις καλλιέργειες της περιοχής του Μαραθώνα, για τα γαλακτοκομικά προϊόντα του και τα φρέσκα αυγά! Εδώ σε αυτό το σημείο αξίζει να προσέξουμε πως οι βασικές αυτές πηγές διατροφής (γάλα-αυγά) μολύνονται περισσότερο από κάθε άλλο είδος διατροφής όταν βρίσκονται πλησίον ΧΥΤΑ.

Θα περιοριστώ σε αυτά τα δύο παραδείγματα, ενδεικτικά, επισημαίνοντας πως υπάρχουν δυστυχώς, πάρα πολλές ανάλογες περιπτώσεις ρύπανσης στην ελληνική επικράτεια. Θα πρέπει να αντιμετωπιστούν από εμάς τους πολίτες, με τους αγώνες μας, αλλά και από το ίδιο το κράτος με τους κατάλληλους μηχανισμούς του και με την "απομάκρυνση" από κάθε "συνεργασία" κρατικών λειτουργών ή αιρετών με τους διάφορους "εθνικούς εργολάβους".

Δεν είμαι μηχανικός ή χημικός, δεν έχω γνώση τέτοιων θεμάτων από επιστημονικής πλευράς για να μπορώ να προτείνω συγκεκριμένες λύσεις και να τις υποστηρίξω.

Αγωνίζομαι εδώ και χρόνια για τον τόπο μου, για να μην καταστραφεί από το ΧΥΤΑ το Γραμματικό και αντιτίθεμαι παράλληλα σε κάθε ανάλογο έργο σε οποιοδήποτε σημείο της πατρίδας μου. Αυτό που μπορώ να προτείνω είναι για μεν τις βιομηχανικές περιοχές να δημιουργηθεί ένα σώμα υγειονομικών επιθεωρητών σε κάθε Δήμο για να ασκεί έλεγχο, να επιβλέπει τη λειτουργία των εργοστασίων, να παρακολουθεί τις μετρήσεις των ρύπων στο νερό, στον αέρα, στο έδαφος, στα αγροτικά προϊόντα και να επιβάλλει κυρώσεις, αφού βέβαια πρώτα οριστούν νομικά τα ανώτατα όρια για τα βαρέα μέταλλα, κάτι που είναι σύμφωνο με την αρχή προφύλαξης της Ε.Ε. για τις βλαβερές ουσίες.

Για τις περιοχές που λειτουργούν ή πρόκειται να λειτουργήσουν ΧΥΤΑ είναι καιρός πια να πάρουν οι Δήμοι τα σκουπίδια στα σοβαρά και με πυξίδα την υγεία των πολιτών τους (και όχι των οικονομικών τους συμφερόντων) να αποφασίσουν μαζί με τους πολίτες τη σωστότερη διαχείριση των απορριμμάτων.

Ήδη, στο Βαρνάβα, οι κάτοικοι προτείνουν στο Δήμαρχο του Μαραθώνα την ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ, αντί για τον ΧΥΤΑ στο Γραμματικό που θα αφανίσει σε λίγα χρόνια ολόκληρη αυτή την περιοχή και θα είναι η αιτία σε ακτίνα 100χλμ για καρκινογενέσεις και τερατογενέσεις.

Τελειώνω με το ποίημα "ΕΦΙΑΛΤΗΣ" του φίλου Χ. Σιούλα εμπνευσμένο από τη προφητική επιστολή του αρχηγού της φυλής των Ινδιάνων Duwamish, προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ Φραγκλίνο Πηρς.

Ο άγριος αυτός έβλεπε τόσο μακριά στο μέλλον που κανείς λευκός της εποχής του δεν θα μπορούσε να φανταστεί ή να οραματιστεί. Ήταν εφιάλτες τα οράματα του γέροντα σοφού, όμως σήμερα αρχίζουν να βγαίνουν αληθινά.

ΕΦΙΑΛΤΗΣ

Είδε τα βουβάλια εξαφανισμένα και τα δέντρα σε μια κόλαση φωτιάς.

Είδε τα ελάφια να δακρύζουν λαβωμένα και τα ψάρια να σπαρταρούν στην αμμουδιά.

Είδε πουλιά σε καταρράκτες τσιμεντένιων πλατειών να ψάχνουν σπόρια υβριδικά της μιας σποράς. 

Είδε ανθρώπους μπερδεμένων εποχών να ψάχνουνε νερό σε κοίτες ξεραμένων ποταμών. 

Είδε ουρανούς παγόβουνα να λιώνουνε σε θάλασσες ρηχές και τρύπες όζοντος να διαπερνούν τις θάλασσες των ουρανών.

Είδε, και τι δεν είδε!

Είδε μανάδες να γεννούν στην στάχτη τα παιδιά τους και πατεράδες να χτίζουν σπίτια σε έναν κόσμο ξένο για ζωή. Είδε τον αέρα να λείπει από τα στόματα και τον ήλιο να γκρεμίζεται στην άβυσσο χωρίς πνοή.

Είδε τον Άνθρωπο να γκρεμίζει το σπίτι των παιδιών του, να κόβει τον κορμό του δέντρου της ζωής. 

Είδε πουλιά να φτερουγίζουν στο πέρασμα τού Ανθρώπου και αγρίμια να φοβούνται να τον δουν.

Είδε τον γιό της γαίας να σκοτώνει την μάνα Γη!

Η Πόπη Ζαράγκα - Κοροβέση είναι μέλος της Π.Γ. της Σοσιαλιστικής Τάσης του ΣΥΡΙΖΑ και υπεύθυνη σε θέματα περιβάλλοντος